مقدمه
در بسیاری از شرکت‌ها، به‌ویژه شرکت‌های وارداتی و صادراتی، تراکنش‌های مالی تنها به ارز رایج کشور (ریال) محدود نمی‌شود و معاملات ارزی مانند دلار، یورو، درهم و لیر نیز انجام می‌شود. با توجه به نوسانات نرخ ارز، ثبت دقیق این تراکنش‌ها اهمیت ویژه‌ای دارد.
سند تسعیر ارز در نرم‌افزار سپیدار ابزاری است که به کاربران کمک می‌کند تا سود و زیان ناشی از تغییرات نرخ ارز را ثبت و مدیریت کنند.
در این مقاله از حساب تیوب، به بررسی مفهوم تسعیر ارز، نحوه صدور و حذف سند تسعیر ارز در سپیدار، و همچنین تنظیمات مربوطه خواهیم پرداخت.
تسعیر ارز چیست؟
تسعیر ارز به فرایند به‌روزرسانی ارزش پولی تراکنش‌های ارزی در صورت‌های مالی بر اساس نرخ روز ارز گفته می‌شود.
مثال:
- اگر یک شرکت ۱۰۰۰ دلار را با نرخ ۴۵۰۰۰ ریال دریافت کند و بعداً همان مقدار ارز را با نرخ ۵۰۰۰۰ ریال خرج کند، در اینجا شرکت سود تسعیر ارز خواهد داشت.
- برعکس، اگر شرکت همان ۱۰۰۰ دلار را با نرخ ۵۰۰۰۰ ریال دریافت کند اما با نرخ ۴۵۰۰۰ ریال خرج کند، در این حالت شرکت زیان تسعیر ارز خواهد داشت.
کاربرد سند تسعیر ارز در حسابداری
- ثبت خودکار سود و زیان ناشی از تغییرات نرخ ارز
- مدیریت و محاسبه دقیق معاملات ارزی
- هماهنگی دفاتر حسابداری با تغییرات نرخ ارز
- پیشگیری از خطاهای مالی در ثبت تراکنش‌های ارزی
پیش‌نیازهای صدور سند تسعیر ارز در سپیدار
قبل از صدور سند تسعیر ارز، باید ویژگی‌های ارزی حساب‌ها را مشخص کنید.
۱. تنظیم حساب‌های ارزی
در نرم‌افزار سپیدار، برای ثبت صحیح تراکنش‌های ارزی، حساب‌های مرتبط باید ویژگی ارزی و تسعیرپذیر بودن را داشته باشند.
مراحل بررسی این ویژگی‌ها:
- ورود به ماژول حسابداری → درختواره حساب‌ها
- انتخاب حساب موردنظر (مثلاً صندوق ارزی)
- کلیک راست و انتخاب ویرایش
- بررسی گزینه‌های “حساب ارزی” و “حساب تسعیرپذیر”
اگر این گزینه‌ها فعال باشند، حساب موردنظر در عملیات تسعیر ارز شرکت داده می‌شود.
نحوه صدور سند تسعیر ارز در نرم‌افزار سپیدار
۱. ورود به فرم صدور سند تسعیر ارز
مسیر زیر را دنبال کنید:
ماژول حسابداری → عملیات → صدور سند تسعیر ارز
۲. انتخاب حساب سود و زیان تسعیر ارز
در فرم بازشده، ابتدا باید حساب مربوط به سود و زیان ناشی از تسعیر ارز را مشخص کنید. این حساب‌ها معمولاً شامل:
- حساب سود تسعیر ارز
- حساب زیان تسعیر ارز
۳. وارد کردن توضیحات سند
در این بخش می‌توانید توضیحاتی مانند “سند تسعیر ارز دوره مالی ۱۴۰۳” را ثبت کنید تا در گزارش‌های مالی قابل شناسایی باشد.
۴. بازخوانی اطلاعات ارزی
با زدن دکمه “بازخوانی”، سیستم تمام دریافت‌ها و پرداخت‌های ارزی را بررسی می‌کند و سود و زیان ناشی از تغییرات نرخ ارز را نمایش می‌دهد.
۵. صدور سند تسعیر ارز
پس از بررسی اطلاعات، روی “صدور سند” کلیک کنید. سیستم به‌صورت خودکار سند تسعیر ارز را ثبت می‌کند و آن را در فهرست اسناد حسابداری نمایش می‌دهد.
نحوه مشاهده و بررسی سند تسعیر ارز
برای مشاهده سند صادر شده، به مسیر زیر بروید:
ماژول حسابداری → فهرست اسناد حسابداری
در این بخش، می‌توانید سند تسعیر ارز را مشاهده کرده، پرینت بگیرید و در صورت لزوم گزارش‌های مربوطه را استخراج کنید.
نحوه حذف سند تسعیر ارز
در صورتی که نیاز به حذف سند تسعیر ارز داشته باشید، مراحل زیر را انجام دهید:
- ورود به فهرست اسناد حسابداری
- انتخاب سند تسعیر ارز
- کلیک راست و انتخاب “حذف سند”
نکته: امکان ویرایش سند تسعیر ارز وجود ندارد و در صورت نیاز باید آن را حذف کرده و مجدداً سند جدیدی صادر کنید.
مشکلات رایج در تسعیر ارز و راه‌حل‌ها
| مشکل | علت | راه‌حل |
|---|---|---|
| سند تسعیر ارز صادر نمی‌شود | حساب ارزی تسعیرپذیر نیست | بررسی ویژگی “تسعیرپذیر” در تنظیمات حساب |
| مبلغ تسعیر ارز غیرمنطقی است | ورود نرخ ارز اشتباه یا تراکنش‌های ناقص | بررسی نرخ ارز و تکمیل اطلاعات تراکنش‌های ارزی |
| حذف سند امکان‌پذیر نیست | محدودیت‌های نرم‌افزار سپیدار | استفاده از گزینه “حذف سند” و صدور مجدد سند |
جمع‌بندی
سند تسعیر ارز یکی از ابزارهای مهم در نرم‌افزار سپیدار است که به شرکت‌ها کمک می‌کند تا سود و زیان ناشی از تغییرات نرخ ارز را محاسبه و ثبت کنند. با استفاده از این قابلیت، کاربران می‌توانند تراکنش‌های ارزی خود را مدیریت کرده و اطلاعات مالی شرکت را به‌روز نگه دارند.
برای دریافت آموزش‌های بیشتر درباره نرم‌افزار سپیدار، می‌توانید به حساب تیوب مراجعه کنید.
